Tân hồn bạn ờ trong một tình thế thực rùng rợn. Khi họ ý thức về nhân cách của họ, họ cũng ý thức những tư tưởng, tâm tình, lời nói, việc làm mà lương tâm tự nhiên không cho phép. Họ không tưởng tượng được mình kết duyên vơí một người mà mình không cho là chim sa cá lặn.
Đi đâu cũng ngâm lên những câu ca tình tứ. Ta trách ngày xưa chỉ lo nhớ mà không lo hiểu, ngày nay ta té vào lỗi lo hiểu mà không lo nhớ. Nhiều bạn trai khác chân thành mà non kinh nghiệm, đem các điều phẫn uất của mình đối với thượng cấp, đem chương trình mình tính ở tương lai cho họ thông cảm họ liền đem cảm thông cho thượng cấp thế là thượng cấp in trí xấu, thù hại.
Là một hữu thể giàu lý trí, nhưng trong khi yêu, bạn trai ít dùng đủ khả năng nầy, thứ khả năng thường kém ở bạn gái mà lại được bạn gái coi như kim chỉ nam lúc gảy ngón đ àn tình như chúng ta sẽ nói sau. Không có niềm vui nào đậm đ à bằng niềm vui sau lúc thắng được cơn cám dỗ về thể xác thịt. Lắm lúc mẹ mang con nặng nhọc, song không dám âu sầu vì muốn con sau nầy vui tươi.
Cũng đâu có ai bảo tôi là ngốc khi trời đ ùng đ ùng nổi sóng gió mà tôi không cho thuyền ra khơi biển. Đào hoen quên má, liễu tan tác mày Nếu không gặp cảnh: Cúi đầu nép xuống sân mai một chiều trước mặt thuyền cũ của người yêu thì khi biết được vàng đá cũng phải khổ tâm thấy người vào chung gối loan phòng còn mình tựa bóng đ èn chong canh dài. Có lần con hỏi mẹ, con ở đâu ra? Mẹ nói con nghe! Cách đây mười năm con ở trong hư vô.
Cương quyết giá trị đời hóa mình dù pgải gặp nhiều thất bại, đó là thái độ của người bản lĩnh và lý tưởng đời bạn. Tuy nhiên những nhận xét trên là cho đa số để nói rằng trong nữ giới vẫn có những lý trí sắc bén khi bên nam giới không thiếu bộ óc ngu đần. Họ làm thinh không có nghĩa là lòng họ chai đá.
Đừng ai có ý nghĩ bạn trai tìm những sa đọa của các nhân vật trong sách. Hồi nhỏ họ thích nghe chuyện ma, chuyện của Jules Vernes, Tấm Cám. Tôi biết có em, nhưng tôi không biết em ở đâu, đang làm gì.
Hằng loạt kỷ niệm ấy phụ họa với âm thanh văng vẳng của: Lời hứa hẹn buổi năm xưa, Mảnh tình trìu mến trao đưa. Giáo sư bắt buộc cạo sát họ vẫn thuộc rành được. Phải được sự thân mật của họ, bán cho họ lòng tín cẩn, tiếp chuyện với họ lâu giờ hay sống chung với họ để vô tình hay hữu ý họ bạch lộ con người nội tâm của mình ra.
Bạn trai độ 11, 12 tuổi tuy hay xao lãng vì ham chơi. Mấy cháu ở nhà, bạn để ý coi: hồi còn chừa chóp. Đừng quá quan tâm đến sự bắt họ suy nghĩ, lý luận để nhớ, mà lặp đi lặp lại, tạo cho họ có thói quen nhớ cách máy móc.
Bạn đã biết bạn trai ưa hoạt động và lúc dậy thì tâm hồn của họ là sân khấu của các tâm tình mâu thuẫn. Le Presbytre nói: Tuổi bạc là một thử thách cay nghiệt nhưng là sự thử thách của người nhộng đang cắn đứt những dây ràng buộc để lấy trớn. Một trăm bạn trai có đến 99 bạn, tối ưa thức khuya nghe nói chuyện ma.
Khờ không không biết nhưng chắc chắn là tại yếu đuối. Họ hay gặp gỡ nhau tổ chức uống trà, ăn nhậu, nhất là cỡi xe đạp, kéo đi bách bộ cả đám để chọc gái, để thảo luận về yêu đương. Mà tại cái tật cà riềng cà tỏi, cái tật cà rị cà mọ nói lên một thứ lương tâm vừa bạc nhược vừa hẹp hòi vừa hủ lậu.