Tìm một công ty vĩ đại và mua lại với giá tuyệt vời và sau đó nắm giữ suốt hai mươi năm không phải là một việc quá khó khăn để học hỏi và thu lợi nhuận, trong khi các nhà rao giảng tại Wall Street đều thuyết giáo về những chiến lược đầu tư ngắn hạn, mà nói cho đúng, chỉ được thiết kế để mang lại giàu có cho người tư vấn chứ không phải người được tư vấn. Nếu bạn phải chi hàng tỉ đồng để tái thiết kế danh mục sản phẩm của mình sau mỗi năm năm, nghĩa là bạn đã mất cơ hội sử dụng hàng tỉ đồng vào việc mở rộng sản xuất hay mua lại công ty khác hay mua lại cổ phần. Ai cũng đồng ý với bạn.
Tìm hiểu lịch sử kinh doanh là một việc quan trọng để hiểu được những khả năng có thể xảy ra trong kinh doanh, nhưng nó không giúp bạn biết được chuyện gì sẽ xảy ra và vào lúc nào. Bạn nên làm việc cho một công ty có tỉ lệ sinh lợi cao và làm ra nhiều tiền. Về sau, những quyển sổ này chính là nền tảng giúp chúng tôi viết nhiều quyển sách với chủ đề đầu tư rất được ủng hộ như Buffettology, The Buffettology workbook, và quyển The New Buffettology, đã được xuất bản bằng mười thứ tiếng, trong đó có cả tiếng Hoa và tiếng Nga.
Tôi không nghĩ Internet sẽ làm người ta thay đổi cách nhai cheiving gum. Sự phức tạp càng cao, thì nhu cầu phải có chuyên gia hướng dẫn càng tăng. Nhà đầu tư Bernard Baruch vĩ đại nổi tiếng trong những năm 1920 vì ông luôn bán ngay lập tức cổ phiếu nếu có ai đó chia sẻ với ông thông tin tay trong nóng hổi.
Nếu bạn không hiểu rõ những gì mình đang làm, thì tại sao bạn lại làm như thế? Cách thức đầu tư đúng đắn không phải dựa trên trực giác, nó là sự kết hợp giữa lý trí và khí chất phù hợp. Bạn sẽ không chỉ làm rơi một quả banh - bạn sẽ kết thúc bằng cách làm rơi hết toàn bộ. Chính là vì con số chi phí giao dịch liên tục bị rút tỉa mà những nhà quản lý tài chính thu từ khách hàng trên danh nghĩa giúp họ làm giàu.
Warren tin rằng công sức quản lý và số vốn đầu tư tốt hơn nên được dành để mua một công ty có cơ cấu kinh tế tốt và được bán với giá hợp lý, thay vì đổ vào cho một công ty yếu kém đang trông đợi một nụ hôn thần kỳ, ngay cả khi nó được bán với giá rất hời. Chính là vì cơn sốt kiếm tiền trong ngắn hạn đã làm mờ mắt họ trước những cơ cấu kinh tế dài hạn của công ty. Nhưng nếu chiến lược đầu tư của bạn chỉ dựa trên niềm tin, thì bạn chưa phải là người ngoan đạo biết cầu nguyện.
Ví dụ, nếu một công ty sản xuất ô tô quyết định thay đổi dòng sản phẩm, nó sẽ phải đổ hàng tỉ đôla để thay đổi dây chuyền sản xuất. Cái này giống như một người tung hứng có quá nhiều quả banh trên không. Warren không bao giờ lẫn lộn giữa hạnh phúc và giàu có.
Sợi dây xích thói quen nhẹ đến mức rất khó có thể cảm nhận nhưng cũng nặng đến mức rất khó gỡ bỏ. Bài học lịch sử mà nhiều người không học được là khi công ty bị định giá quá cao so với giá trị kinh tế dài hạn, như vẫn thường xảy ra trong một thị trường giá lên, thì bất cứ thay đổi nào trong ngọn gió hy vọng cũng sẽ làm giá cổ phiếu rớt thảm hại và cuốn đi toàn bộ những nhà đầu tư nào đã trả giá quá cao. Ông hẳn đã không thể trao quyền như thế nếu họ không liêm chính.
Khi con gái một người đồng nghiệp hỏi Warren về những khóa học thiết yếu tại đại học, ông đã trả lời, Kế toán - nó là ngôn ngữ của kinh doanh. Thử nhớ lại vụ Enron, ngoài ra còn nhiều nữa . Đầu tư chỗ nào tốt hơn? Đầu tư chỗ nào như đánh bạc? Chỗ nào bạn hiểu rõ và chỗ nào bạn không thể hiểu được? Đầu tư chỗ nào là đầu tư có tính toán? Yahoo! có thể trở thành lịch sử trong ngành công nghệ trong vòng 10 năm tới - nhưng nước Mỹ thì vẫn tồn tại mạnh mẽ.
Và bởi vì những sản phẩm này bao giờ cũng thỏa mãn kỳ vọng khách hàng, nhà sản xuất ra chúng có quyền đòi một mức giá cao hơn. Chìa khóa thành công của Warren là ông biết xác định chính xác đâu là những đặc điểm tài chính của một công ty tuyệt vời - đó là một công ty có lợi thế kinh doanh bền vững đã chiếm được một vị trí vững chắc trong tâm trí người tiêu dùng. Sự phức tạp càng cao, thì nhu cầu phải có chuyên gia hướng dẫn càng tăng.
Tôi đi tìm những công ty nào mà tôi nghĩ mình có thể tiên đoán tương lai của họ trong mười hay mười lăm năm sau. Người ta hay nhân cách hóa các vật vô tri, ví dụ như các con thú nhồi bông, xe hơi hay cổ phiếu. Công việc mà bạn tưởng là tốt hơn có thể là một chiếc thuyền thủng khắp nơi mà Warren đã cảnh báo với bạn, và lúc đó cho dù bạn có chèo cật lực thì cũng chẳng đi tới đâu.