Ông ta bèn kể nỗi lo phiền của ông. Ông không cần ai khen ông hết; ông chỉ muốn sao có kết quả là được. Một lần được ông tiếp, tôi hỏi ông bí quyết của sự thành công đó.
Hoàng đế Nã Phá Luân đệ tam khoe rằng dù việc nước bề bộn mà ông vẫn có thể nhớ tên mỗi người ông đã gặp. Những thợ mỏ trong Công ty Nhiên liệu và Kim thuộc ở xứ Colorado - do ông Rockefeller giám đốc - quyết liệt đòi tăng lương. Tôi bảo họ: "Trước hết, tôi hoàn toàn đồng ý ông.
Tôi gởi hầu ông bức thư này với mục đích duy nhất là muốn làm vừa lòng ông hơn trước. "Chúng tôi xin trung thành, ngay thẳng, lạc quan, có sáng kiến, hăng hái hợp tác, mỗi ngày làm đủ 8 giờ". Đó là một quan niệm mới về về nhân sinh, một triết lý mới.
Nhờ họ, ta sống được phong lưu. Ông bèn họp cả nhóm, rồi xin họ có nguyện vọng gì, cứ nói thẳng ra, không ngại chi hết, rồi ông sẽ hết sức làm cho họ vừa lòng. Vậy thì tranh biện làm chi cho tốn công chứ? 4- Kết quả: tranh biện nhau hoài.
Hành vi của bà Lincoln, Hoàng hậu Eugénie và Bá tước phu nhân Tolstoi có những kết quả như vậy. Constant, người hầu phòng thân cận nhất của Hoàng đế Nã Phá Luân, thường hầu bi da Hoàng hậu Joséphine. Nhưng khi chúng ta lầm - mà sự đó thường có lắm, nếu ta thành thật với ta - thì chúng ta phải vui vẻ nhận lỗi liền.
Đó là những chứng cớ mà người ta không thể nhún vai mà không công nhận được. (Con thử tưởng tượng, có ai, cha mà mắng con như vậy không?). "Chỉ có một y sĩ chữa bệnh thần kinh có những quan niệm lạ lùng mới dám nhận rằng nguyên nhân chính của bất hòa trong gia đình là sự bất hòa về tình dục.
Rồi ông đi trong mười chín ngày, khắp hai chục xứ, trên ba chục ngàn cây số. Ông hội trưởng Công ty Baldwin sản xuất đầu xe lửa nói: "Những người đã trọng ta, mà ta lại biết mến tài họ, thì dễ chỉ huy họ lắm". Một hàng bán nón được khách hàng hoan nghênh đặc biệt, chỉ vì phân phát những hóa mục có chữ ký của một nữ tài tử danh tiếng.
Đàn bà biết rằng đàn ông biết những điều đó. Chê một đứa nhỏ, một đức lang quân hay một người làm công rằng họ đần độn, không có một chút tài năng gì, rằng họ "đầy bị thịt", "đoảng vị", chẳng được việc gì, không hiểu chút chi hết, tức là diệt hết ý muốn tự cải của họ đi. Ông chạy ngay lại khách sạn của Chaliapine và gặp mặt, ông than thở, giọng thành thật, não nùng: "Đáng tiếc cho em quá! Thiệt đáng tiếc! Tất nhiên là em ca không được rồi.
Ông thương cô và cưới cô. Lincoln đã nói để trút những nỗi suy nghĩ nó đè nặng trong lòng ông, như vậy để cho óc ông được sáng suốt. Cái mau quên của loài người thiệt lạ lùng, đáng làm cho ta ngạc nhiên.
Sau: khi tôi ngừng nói, hai người bán hàng kia bày lý lẽ của họ ra thì ông bênh tôi mà bẻ lý lẽ của họ. Ông thấy đó là một dịp phụng sự một lý tưởng cao cả và trở nên bất hủ. Bí quyết của ông ư? Giản dị lắm.