Sống chung với gã bố dượng biến thái

Trong thâm tâm tôi nghĩ câu trả lời hồi năm 1996 vẫn hay hơn. Trong khoảng mười phút gì đó, ông nói chuyện với chúng tôi kể vài chuyện cười, kêu gọi đất nước cùng đoàn kết, sau đó mời chúng tôi đến đầu bên kia Nhà Trắng để ăn nhẹ và chụp ảnh với ông và Đệ nhất Phu nhân. Do đó, chúng ta phải hành động khác, phải hiểu thế giới theo cách khác.

Đó là những năm tháng của Jimmy Carter, một đảng viên đảng Dân chủ - người luôn nhấn mạnh vấn đề nhân quyền - có vẻ sẵn sàng một lần nữa đặt mối quan ngại mang tính đạo đức song song với chú trọng quốc phòng, cho đến khi cú sốc dầu mỏ. Chính phủ đã có khởi đầu tốt, tôi nghĩ - vững chắc, thận trọng và thành công với ít tổn thất nhất (chỉ sau này chúng ta mới biết chúng ta đã không gây đủ sức ép tấn công lên lực lượng Al Qaeda ở Tora Bora, có lẽ vì thế bin Laden đã trốn thoát). Tôi nói với họ đây chính là cách xác định chính xác giá trị của chúng ta, bất kể chúng ta thích tự tuyên bố điều gì với bản thân.

Điều này sẽ không thay đổi, và cũng không nên thay đổi. Chúng ta đã quen với những câu chuyện như vậy về trẻ em gốc Phi và gốc Nam Mỹ đang mòn mỏi theo học ở những ngôi trường không thể trang bị cho chúng đủ trình độ để tham gia vào nền kinh tế công nghiệp kiểu cũ, nói gì đến thời đại thông tin hiện nay. Chỉ với lực lượng hải quân tuần tra trên toàn thế giới, tàu chúng ta đã làm cho mọi tuyến hàng hải được khai thông.

Tôi nói ra điều này không phải nhằm mục đích - như các đảng viên Cộng hòa thường làm - là khuấy động sự ganh ghét giai cấp. Khi nói chuyện với những người đàn ông và phụ nữ này, thật dễ hiểu tại sao họ thất vọng, vì tất cả những người Mỹ tôi gặp ở lraq, dù là binh lính hay dân thường, đều gây ấn tượng rằng họ rất cống hiến, rất giỏi, và hiểu rất rõ không chỉ những sai lầm trong quá khứ mà cả những khó khăn trong tương lai. Không ngạc nhiên khi có những nhà hoạt động khẳng định rằng các thượng nghị sỹ Dân chủ ngày nay phản đối mọi đề xuất của đảng Cộng hòa quá nhanh - ngay cả những đề xuất có ưu điểm - như thể đó là nguyên tắc hành động.

“Chúng ta không thể đo sự an toàn của mình bằng khoảng cách trên bản đồ được nữa". Trong thực tế, tôi chỉ biết một vài Thượng nghị sỹ Dân chủ hoàn toàn giống với nhưng bức biếm hoạ về phe tự do - những người gần nhất tôi biết, đó là John Kerry tin vào việc duy trì sức mạnh vượt trội của quân đội Mỹ, Hillary Clinton tin vào ưu điểm của chủ nghĩa tư bản, và gần như tất cả các thành viên của Khối Dân biểu da đen đều tin là chúa lesus đã chết để cứu rỗi cho họ. Công việc ở Maytag chỉ là tạm thời, nhưng theo luật, nếu anh từ chối Maytag thì anh không được tiền đào tạo lại.

Hệ thống kiểm soát và cân bằng quyền lực, cơ chế phân quyền và thể chế liên bang trong Hiến pháp thường dẫn tới sự hình thành các nhóm người có lợi ích cố định đấu tranh kịch liệt chỉ để giành được chút ưu thế nhỏ. Không có lời nào bào chữa được cho những chính sách như vậy nếu chúng ta muốn duy trì cơ hội và khả năng tiến lên vị thế cao hơn như một đặc điểm ưu việt của nền kinh tế Mỹ. Nếu tinh thần công tâm là điều định hướng cho hoạt động của Thiên chúa giáo thì nó hẳn cũng là cái định hướng cho những người đang kiểm soát ranh giới giữa nhà thờ và nhà nước.

Chúng ta không chỉ bất đồng mà còn bất đồng kịch liệt với những lời đả kích cay độc những người ủng hộ mỗi bên ném vào đối phương. Chính Jefferson, chứ không phải vị thẩm phán tự do nào đó của thập kỷ 60, đã kêu gọi phải có bức tường ngăn cách giữa nhà thờ và nhà nước. Trong ba tháng kỳ diệu đó, hai chúng tôi cùng hớn hở và cáu kỉnh quanh con, suốt ngày đi qua cũi để biết chắc con bé vẫn thở, chọc cho con cười, hát cho con nghe, chụp nhiều ảnh con đến nỗi chúng tôi bắt đầu sợ làm hỏng mắt nó.

Đôi khi đám bạn người lndonesia đến nhà chơi, tôi cho chúng xem những cuốn sách ảnh về Disneyland hoặc tòa nhà Empire State[238] mà bà tôi gửi sang; hoặc chúng tôi dò ngón tay qua quyển catalog của công ty Sears Roebuck[239] và kinh ngạc trước những món hàng đẹp đẽ in trong đó. Rất nhiều người phản đối khi tôi coi đây là nguyên tắc, họ cho rằng các trường đại học không hao giờ nên quan tâm đến chủng tộc, ngay cả khi để giúp đỡ nạn nhân của phân biệt chủng tộc trong quá khứ. Khi làm việc hàng ngày với những người đàn ông và phụ nữ tôi gặp ở nhà thờ, khi thấy họ có khả năng "tìm ra lối thoát trong tuyệt vọng" và luôn giữ được hy vọng và phẩm giá dù trong hoàn cảnh khó khăn nhất, tôi cảm giác Phúc âm đang hiển thị ngay trước mắt.

Đã bốn năm rưỡi trôi qua kể từ cái ngày tôi nghe tin máy bay đâm vào Trung tâm Thương mại thế giới. Thiếu sự quan tâm tương tự của chính phủ, ngành công nghiệp ethanol của Mỹ hiện nay vẫn phải đuổi theo họ. Câu trả lời mà tôi ủng hộ - dĩ nhiên không phải do tôi nghĩ ra - là sử dụng một ẩn dụ khác, đó là nhìn nhận nền dân chủ của chúng ta không phải là một ngôi nhà đang xây lên mà là một cuộc đối thoại.

Thế kết quả là chúng ta đang ở đâu? Về lý thuyết, đảng Cộng hòa cũng có thể có một người như Clinton - một lãnh tụ trung hữu cũng theo quan điểm tài khóa bảo thủ của Clinton, nhưng sẽ hăng hái chấn chỉnh bộ máy quan liêu của liên bang, tiến hành thử nghiệm giải pháp dựa vào thị trường hoặc tín ngưỡng cho các chính sách xã hội. Bất kể chúng ta là người thuộc bang đỏ hay bang xanh[3], trong lòng chúng ta luôn cảm thấy những cuộc tranh luận chính sách thiếu đi sự trung thực, chặt chẽ và lương tri, chúng ta không thích một danh sách dài những lựa chọn sai lầm hoặc gò bó. CUỐI CÙNG còn lại Lincoln, trước và sau ông không ai hiểu rõ như ông cả về vai trò cũng như hạn chế của thảo luận trong nền dân chủ chúng ta.