Về đường tinh thần có những ảnh hưởng đáng tiếc nầy: Trí nhớ mòn mỏi đi, trí tuệ mịt mờ, ý chí bạc nhược, trí tưởng tượng khô cạn. Cầu xin Thượng đế cho tìm được người bạn tâm giao lý tưởng để giúp nhau làm nên trên đời. Nhưng nhất là bạn phải lựa những mục đích của bạn mà bạn đừng làm hỏng mục đích nào cả.
Họ đi sâu vào chi tiết, họ ngừng ở phương thế, tiến chậm đến mục đích. Có khi có cả mấy giờ trước liên tiếp, bạn trai nói chuyện hoa nguyệt để giỡn chơi trước những say mê. Yêu bạn mình như một thần tượng duy nhất là lầm đường.
Sang thời thanh niên, lòng tự ái xen vào, bạn trai có thể nhớ những lời chỉ trích và lo âu. Nếu người ta nói có những bạn gái đa ngôn thì phải công bình nói có những bạn trai già mồm mép. Đến ăn, cách chung, phải chịu bạn trai vào buổi dậy thì ăn mạnh.
c) Tắm Biển, Đóng Trại Trong Rừng Sâu. Lịch sử đi vòng tròn. Đây là một thứ tâm lý bạn trai nữa.
Bạn trai mà ai biết chia sớt ưu sầu, ước vọng với họ, họ dám hy sinh chết sống. Cách kết quả khốc hại của chứng đồng tính ái giống các ác quả trên. Đó là chưa nói, sự già trước tuổi, sự khằn đi, rã rời đi từ thể xác đến tâm hồn của bạn trai bôn tẩu trong cơn lốc vật chất của đường đời.
Tuy vậy, người ta có thể chế ngự nó được. Ưa lý luận, nói đúng hơn là ưa lý sự nhưng bạn trai không thích thiên hạ lý phục mình lắm đâu. Ai đã giao lại tuổi thơ rồi, đã hai thứ tóc, đi ba chân rồi mà không có phút trầm ngâm hối tiếc vì thời xuân trẻ của mình đã có lần quá tự ái mà nói bậy, làm xằng.
Trong khi bạn gái quyết định dựa vào trực giác thì bạn trai quyết định dựa vào lý trí và sức mạnh của ý chí. Bạn gái thì hướng nội nhiều ít không biết nhưng chắc chắn là hướng ngoại nhiều. Trong gia đình ta thấy bạn trai ít kiếm chuyện gây lộn.
Yêu ai người trai không yêu cá nhân kẻ ấy mà yêu để trả lời bản năng muốn hoàn toàn xâm chiếm quả tim một người để thỏa mãn cặp mắt hiếu sắc cách tự nhiên và sự thèm khát thỏa mãn bản năng chia sớt sự sống cũng tự nhiên của mình. Tôi cũng hay mục kích tướng diện của nhiều nhà giáo vô lớp ngạo nghễ nam sinh vì họ học dở, phạm lỗi trước mặt bao nhiêu nam sinh nhỏ tuổi hơn họ và bao nhiêu nữ sinh. Còn một bạn trai dù hỉ mũi chưa sạch, khờ ịt về yêu đương mà hễ yêu một bạn gái thì có thái độ anh và xưng anh với người tình của mình ngay.
Trong nhiều trường nam nữ học chung, tôi thấy có nhiều bạn gái lợi dụngtính quãng đại nầy của bạn trai. Mấy lúc họ ăn to nói lớn là do họ vô tình hay hữu ý tỏ ra mình phải được tôn trọng. Còn nói nghịch, thì bạn trai nhất định không thua bạn gái.
Thường là bạn trai ở thôn quê, thành phần giai cấp cần lao. Vận mệnh của họ, của gia đình, quốc gia tùy thuộc ở họ nhiều. Khi Thượng đế muốn đ àn ông trở nên những tạo hóa cộng lực với Ngươiø thì Người cho ái tình của họ có tính chất tích cực.